مصالح ساختمانی | معرفی چند نوع مصالح ساختمانی

مصالح ساختمانی چیست؟

در تعریف جامع به کلیه موادی که در صنعت عمران برای ساختمان سازی استفاده می‌شود، مصالح ساختمانی (به انگلیسی Building Materials) می‌گویند. بعضی از این مواد به صورت مستقیم از طبیعت به دست می‌آیند و بعضی دیگر حاصل دست انسان‌ها در کارخانه‌ها می‌باشند.

از مرحله ابتدایی هر پروژه یعنی سفت کاری تا مراحل انتهایی یعنی نازک کاری، از انواع مواد ساختمانی استفاده می‌گردد. پرمصرف‌ترین این مصالح سیمان، بتن، آجر، مقاطع فولادی و غیره هستند. این مواد در دسته‌بندی‌های مختلفی وجود دارند که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.

انواع مصالح ساختمانی

خاک رس و آجر

خاک رس از مواد پرکاربرد در صنعت ساختمان‌سازی محسوب می‌شود. از لحاظ کاربرد، خاک‌ها در 2 نوع چسبنده و غیرچسبنده وجود دارند. خاک رس نوعی خاک چسبنده با دانه‌بندی ریز است که از تخریب سنگ آذرین حاصل می‌شود.

این خاک برای ساخت آجر، سفال، سرامیک و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد و به کنترل دمای داخلی ساختمان، کمک شایانی می‌کند. همان‌طور که اشاره شد، آجر از مخلوط خاک رس و دیگر مواد در کوره‌های آجرپزی، حاصل می‌گردد.

 

بتن

بتن از ترکیب آب و سیمان حاصل می‌شود و برای ساخت فونداسیون یا کل سازه از آن استفاده می‌کنند. اگرچه بتن به‌تنهایی کاربردی در ساخت‌وساز ندارد و برای افزایش مقاومت کششی، برخی از مقاطع فولادی مانند میلگرد آجدار را به آن اضافه می‌کنند. بتن انواع مختلفی دارد که با توجه به وضعیت پروژه، یکی از آن‌ها را انتخاب می‌کنند:

1.بتن سبک
2.بتن خود متراکم
3.بتن پلیمری
4.بتن متخلخل
5.بتن شفاف
6.بتن بستر (مگر)
7.بتن خلا یا بتن مکیده

 

مقاطع فولادی

مقاطع فولادی از جمله مهم‌ترین اجزا در یک پروژه ساختمانی به شمار می‌روند. میلگردها، انواع پروفیل‌های باز و بسته و غیره از جمله پرکاربردترین مقاطع هستند که مقاومت و استحکام سازه را افزایش می‌دهند.

 

سنگ

یکی از در دسترس‌ترین مصالح ساختمانی، سنگ‌ها هستند. سنگ‌ها از ترکیب یک یا چند کانی ساخته می‌شوند و در اکثر مراحل ساخت و ساز از فونداسیون گرفته تا ساخت پله، نما و نازک‌کاری کاربرد دارند که قیمت سنگ‌های نما، به دلیل کمیاب بودن و زیبایی، معمولا گران‌تر است. ساخت تونل، پل، کف‌سازی، پله، دکوراسیون داخلی و غیره، از معمول‌ترین کاربرد انواع مختلف سنگ است.

 

سرامیک

سرامیک از فرآوری خاک رس و گرما دادن آن ساخته می‌شود و برای پوشش قسمت‌هایی از ساختمان مانند کف، دیوارها،‌ پیشخوان آشپزخانه و حتی سقف کاربرد دارد. از این مصالح ساختمانی در برخی از مناطق حتی برای نمای ساختمان نیز استفاده می‌شود.

 

لوله های پلاستیکی

پلاستیک مزایای مختلفی مانند مقاومت و انعطاف پذیری بالا دارد؛ همین امر منجر شده که در ساختمان‌سازی به وفور از آن استفاده شود.

لوله‌های پلاستیکی که زیر سطوح بتنی در ساختمان‌ها نفوذ کرده‌اند، نوعی ترکیب مصنوعی شیمیایی هستند که در قالب و شکل‌های مختلفی تولید می‌شوند. لوله‌های پلاستیکی از سازگاری بالا و وزن بسیار پایین برخوردارند. به همین علت در این صنعت از آن استفاده بسیاری می‌شود.

 

خرپا

خرپا سازه‌ای فلزی است که از اتصال اجزای مثلثی شکل به یک‌دیگر ساخته می‌شود و در ساخت خرپا، سوله و دیگر انواع سازه مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 

انواع مصالح ساختمانی از لحاظ جنس کدامند؟

طبق این دسته‌بندی انواع مصالح شامل 2 مورد زیر می‌شود:

 

مصالح ساختمانی ساده

همان‌طور که پیش از این اشاره شد، مواد یا به صورت طبیعی و یا به صورت دست‌ساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. مصالح ساده آن دسته از موادی هستند که از طبیعت گرفته می‌شوند و مواد تشکیل دهنده آن‌ها یکسان است. موادی همچون گچ، ماسه، آجر و غیره در این دسته‌بندی جای دارند.

 

مصالح ساختمانی مرکب

مصالح مرکب موادی هستند که از ترکیب ماده‌های مختلف به دست می‌آیند. موادی مانند بتن، ایزوگام، ملات و غیره جزو انواع مصالح ساختمانی مرکب هستند.

 

مصالح ساختمانی ارزان کدامند؟

پرواضح است که نمی‌توان کیفیت را فدای کمیت کرد. با این حال شماری از مصالح ساختمانی ارزان قیمت در بازار آهن آلات عرضه می‌گردند که کیفیت قابل قبولی را عرضه می‌کنند و شامل موارد زیر هستند:

 

پنل های پیش ساخته

این مصالح امروزه بسیار محبوب شده‌اند و علاوه بر مقاومتی بالا، قیمت مقرون به صرفه‌ای دارند و اجرای آن‌ها سریع و راحت می‌باشد.

 

آجر ساده

آجر از آن دسته از مصالحی است که در عین دارا بودن کیفیتی بالا، قیمتی مناسب دارد. فرآیند نصب و استفاده از مصالحی مانند آجر کمی زمان‌بر و طاقت فرسا است و به همین دلیل ممکن است هزینه‌ی اجرای آن بالا برود. با این وجود نگهداری از این متریال در بلند مدت نسبت به سایر مصالح کم هزینه است.

 

سنگ طبیعی

سنگ‌های طبیعی یکی از بهترین و ارزان‌ترین مصالح ساختمانی در مناطق سردسیر هستند؛ چراکه عایق بسیار خوبی می‌باشند و از نفوذ سرما به داخل ساختمان جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این می‌توان از این متریال برای پی سازی در این مناطق استفاده کرد. سنگ‌های طبیعی جز ارزان‌ترین مصالح ساختمانی در مناطقی هستند که سنگ جز مصالح بومی آن‌ها به حساب می‌آید. در واقع هزینه‌ی اصلی استفاده از سنگ‌ها، هزینه حمل و نقل آن‌ها به علت وزن زیاد می‌باشد.

 

چوب

مصالح چوبی یکی از قدیمی‌ترین مصالح ساختمانی هستند که جزو در دسترس‌ترین مصالح به حساب می‌آیند. استفاده از چوب‌های مرغوب هزینه نسبتا زیادی دارد اما با این وجود این متریال بسیار بادوام می‌باشند. لازم به ذکر است که امروزه استفاده از چوب در دکوراسیون داخلی بسیار مورد توجه قرار گرفته است.

 

بلوک های سبک

بلوک‌ها از ترکیب پوکه معدنی، سیمان و آب ساخته می‌شوند و در برابر آب، آتش، گرما،صدا و حتی زلزله مقاومت زیادی دارند. از بلوک سیمانی در ساخت دیوار و سقف استفاده می‌شود.