بلوک پرلیتی چیست؟
عنوان بلوک پرلیتی برای بلوک هایی بکار برده می شود که در ساختار آنها از پرلیت استفاده شده است. پرلیت یک سنگ معدنی و غیر آلی بوده که به صورت طبیعی در محیط وجود دارند. پرلیت یک نوع سنگ آتشفشانی با ساختار شیشهای است که در محیطهایی که فعالیتهای آتشفشانی انجام شده است، به وفور یافت میشود. این سنگ از دانههای مذاب تشکیل شده است و به عنوان یک ماده معدنی به کار میرود. در هنگام همجوشی، حجم این دانهها تا 4 تا 20 برابر افزایش مییابد.
بلوک پرلیتی ساختاری فومی شکل دارد ک دلیل آن نیز می تواند وجود حباب های شیشه ای بسیار ریز در ساختار آن باشد. این ویژگی در بلوک های پرلیت سبب شده که در کنار چگالی پایین از خاصیت عایقی بسیار بالا برخوردار باشند. بر اساس آزمایشهای انجام شده، میزان انتقال حرارت در هر یک سانتیمتر از بلوک پرلیتی معادل 8 تا 10 برابر دیوار آجری است. بعلاوه این مقدار انتقال حرارت برابر با دیوار بتنی 18 سانتیمتری و دیوار سنگی 20 سانتیمتری تخمین زده شده است.
استفاده از بلوک های پرلیتی باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و پایین آمدن هزینه تأسیساتی ساختمان می شود. این بلوک ها در بخش های مختلف ساختمان سازی مورد استفاده قرار میگیرند که از جمله آنها می توان به دیوارچینی خارجی و داخلی، استفاده در ساخت سقف، عایق بندی دیوارها، پر کردن حفره ها، دیوارچینی محوطه بیرونی ساختمان و غیره اشاره کرد.بلوک
انواع بلوک پرلیتی کدام است؟
بلوک های پرلیتی با توجه به مشخصات و نوع کاربری که دارند در انواع و ابعاد مختلفی به بازار عرضه می شوند. به طور کلی این بلوک ها را می توان بر اساس ابعاد، چگالی، شکل و ترکیبات تشکیل دهنده آنها دسته بندی کرد. در این بخش می خواهیم این بلوک ها را بر اساس شکل و ساختاری که دارند دسته بندی کنیم که به صورت زیر است:
بلوک چهار جداره پرلیتی
این نوع بلوک ها همان طور که از اسم آنها پیداست ساختار چهار لایه و توخالی دارد و در دیوارچینی به طور متداول مورد استفاده قرار می گیرند. بلوک های چهار جداره پرلیتی معمولاً با وزن 12 کیلوگرمی عرضه می شوند و از مقاومت صوتی 50 دسی بلی برخوردار هستند. این بلوک ها با وجود عملکرد عالی و کارایی بالایی که دارند، در هنگام جابجایی یا اجرا ممکن است دچار شکستگی شوند که دلیلی آن نیز می تواند نازک بودن لایه های آنها باشد.
بلوک سه جداره پرلیتی
بلوک پرلیتی سه جداره در دسته بلوک های لایه دار قرار می گیرد که دارای ساختار سه لایه و توخالی بوده و همانند مدل چهار جداره به طور معمول در دیوارچینی استفاده می شود. اجرای عملیات دیوارچینی با این بلوک ها به دلیل ابعاد کم و ساختار سبکی که دارند آسان بوده و باعث کاهش بار مرده ساختمان می شوند. بلوک های سه جداره نیز همانند مدل چهار جداره دارای ساختار لایه ای و نازک بوده که احتمال شکستگی آنها در فرایند جابجایی و اجرا وجود دارد.
بلوک پرلیتی توپر
این نوع بلوک ها توپر و بدون لایه داخلی بوده و به دلیلی نداشتن فضای خالی از وزن بالاتری برخوردار هستند. بلوک پرلیتی توپر از استحکام و مقاومت بالایی برخوردار بوده و می توان از آن در دیوارچینی بخش های مختلف سازه استفاده کرد. این بلوک ها بسته به نوع نیاز کاری در انواع مختلفی چون بلوک ساده، بلوک زبانه دار، بلوک فارسی بر و غیره تولید می شوند. لازم به ذکر است که این بلوک ها به دلیل وزن بالا باعث افزایش بار مرده ساختمان می شوند.
مزایای و معایب بلوک های پرلیتی کدام است؟
بلوک های پرلیتی با توجه به نوع طراحی و ساختاری که دارند از ویژگی ها و مزایای بسیاری برخوردار هستند که سبک بودن این بلوک ها از شاخص ترین آنهاست. همانطور که اشاره کردیم این بلوک ها به دلیل استفاده از ماده پرلیت در ساخت آنها، دارای حالت فومی شکل بوده که سبب می شود از چگالی و وزن پایینی برخوردار باشند. سبک بودن این مصالح خود باعث افزایش سرعت اجرایی آنها و کاهش صدمات احتمالی ناشی از زلزله به بار مرده ساختمان می شود. مزیت دیگر این بلوک ها جذب رطوبت پایین آنهاست. اکثر مواد مورد استفاده در ساخت و ساز به طور سریع رطوبت جذب میکنند، و در فصلهای سرد این رطوبت میتواند منجر به ترکها و آسیبدیدگی مواد شود. خوشبختانه این مسئله در بلوک های پرلیتی به ندرت اتفاق می افتد.
بلوک پرلیتی از مقاومت حرارتی بالایی برخوردار بوده، به طوری که قابلیت تحمل دماهای بالا تا 1260 درجه سانتیگراد را داراست. در طرف مقابل با کاهش دما تا منفی 240 درجه سانتیگراد نیز می توان روی مقاومت بالای این بلوک ها حساب کرد. این بلوک ها جزو مصالح عایق ساختمان سازی به شمار می روند و می توانند تا 4 ساعت در برابر آتش سوزی از خود مقاومت نشان دهند. همچنین با استفاده از این بلوک ها می توان دیوارهایی با خاصیت عایق صوتی و حرارتی بالا ایجاد کرد. با این کار هم در مصرف انرژی گرمایشی صرفه جویی می شود و هم از ورود صداهای مزاحم به داخل جلوگیری می شود. جابجایی و اجرای ساده این بلوک ها از دیگر مزایای استفاده از آنهاست که علاوه بر افزایش راندمان کاری، سبب می شود که بتوان لوازم و قطعات تأسیساتی را به راحتی در داخل آنها جای داد.
ابعاد مرسوم بلوک پرلیتی
این بلوک ها متناسب با شرایط و نیاز کاری در ابعاد و اندازه های مختلفی تولید می شوند که می توان در بخش های مختلف کاری از آنها استفاده کرد. تنوع بالای بلوک های پرلیتی سبب شده که این مصالح بیشتر از نمونه های مشابه مورد توجه و استقبال طراحان و مجریان ساختمان قرار گیرند. سایز این بلوک ها معمولاً با سه پارامتر به صورت طول، عرض و ارتفاع و بر حسب سانتیمتر معرفی می شود. بر اساس این نام گذاری، از ابعاد مرسوم این بلوک ها می تواند به بلوک های 2۰*1۵*50 سانتیمتری، 15*۲0*40 سانتیمتری، 20*10*40 سانتیمتری، 20*8*40 سانتیمتری، 20*۲0*40 سانتیمتری و ۶۰*17/5*49 سانتیمتری اشاره کرد. هر کدام از این بلوک ها متناسب با ابعاد و حجمی که دارند از وزن 4 الی 18 کیلوگرمی برخوردار هستند.
مراحل ساخت بلوک های پرلیتی
در تولید بلوکهای پرلیتی، ابتدا پرلیت خام در کارخانه تحت تأثیر گرما منبسط شده و به پوکه معدنی مناسب برای ساخت این بلوکها تبدیل میشود. سپس این پوکه معدنی همراه با سیمان، ماسه و آب و با نسبت های مشخص و دقیق ترکیب می شود و در قالب های مخصوص ساخت این بلوک ها قرار می گیرد. در مرحله بعد، عملیات پرس به دقت بر روی پرلیتهای داخل قالبها انجام میشود. این عملیات همراه با بخاردهی انجام میشود تا پس از خشک شدن، پرلیتها از مقاومت و استحکام کافی برخوردار باشند. این مرحله معمولاً 10 ساعت به طول می انجامد و در نهایت بلوک های مورد نظر جهت عرضه آماده می شوند.
نحوه دیوار چینی با بلوک های پرلیتی
کار با این بلوکها به دلیل ساختار سبک ویژهای که دارند، بسیار آسان است. عملیات اجرایی آنها در مقایسه با بلوکهای سیمانی و دیوارهای آجری سریعتر انجام میشود. نحوه دیوارچینی با این بلوک ها همانند اجرا و چینش بلوک های سیمانی و آجری در دیوار بوده که لازم است این فرایند با تراز کاری دقیق همراه باشد. از بلوک های پرلیتی مخصوصاً مدل های توخالی و چند لایه آنها می توان در ساخت و پر کردن سقف سازه نیز استفاده کرد. استفاده از این بلوک ها به کاهش بار مرده ساختمان کمک بسیاری می کنند.
تفاوت بلوک پرلیتی و لیکا
بلوک های پرلیتی از نظر ساختار، نوع طراحی و قابلیت ها با بلوک های لیکا یا سیمانی تفاوت هایی دارند که در این بخش به آنها می پردازیم. بلوک های پرلیتی در مقایسه با نوع لیکا از خاصیت عایق صوتی برخوردار هستند. ضریب انتقال صوت در بلوک پرلیتی بسیار کم بوده و به سختی صدا را از خود عبور می دهد. در حالی که این مشخصه در بلوک لیکا ناچیز است. بلوکهای پرلیتی به دلیل ساختار فومی شکل و متخلخلی که دارند، هوا را در خود حبس میکنند. این خاصیت سبب میشود که از انتقال گرما به بیرون به تا حد قابل توجهی جلوگیری کنند. در مقابل، این قابلیت در بلوکهای لیکا بسیار ضعیفتر بوده و این مصالح تنها تا حدود 10 درصد میتوانند از هدر رفتن انرژی جلوگیری کنند.
همچنین این خاصیت عایق حرارتی بالای بلوک های پرلیتی در فصول گرم سال از ورود هوای گرم بیرون به فضای داخلی ساختمان جلوگیری می کند. بلوک های پرلیتی در کنار مقاومت و استحکام بالایی که دارند، برخلاف بلوک های سیمانی یا لیکا از وزن پایین تری برخوردار هستند. پایین آمدن وزن سازه و بار مرده ساختمان ناشی از این مشخصه میشود. این ویژگی میتواند با افزایش ایمنی سازه در برابر لرزشهای ناشی از زلزله و نیروهای جانبی همراه باشد. جذب رطوبت در بلوکهای پرلیتی نسبت به بلوکهای لیکا بسیار کمتر است. این موضوع باعث کاهش اثرات ترکخوردگی در بلوکهای پرلیتی در فصول سرد سال نسبت به بلوکهای لیکا میشود.