مصالح ساختمانی چیست ؟
مصالح ساختمانی به مجموعه تمام اقلام و اجسامی گفته می شود که در ساختمان سازی کاربرد دارد ، این مواد ساختمان را تشکیل می دهند ،موادی که از مراحل سفت کاری تا مراحل نازک کاری استفاده می شود.این مواد خاک ، شن و بتن تا سنگ و آجر نما و …. می باشد.
کلمه سنگ یا صخره به مجموعه ای از مواد معدنی گفته می شود که قسمت اصلی قشر زمین را تشکیل می دهند،لیکن در اصطلاح ساختمانی مصالح اولیه ساختمان مانند سنگهای طبیعی ، آجر ، ملات ، بتون و غیره سنگ نامیده می شود که این مصالح هم بصورت مصنوعی و هم طبیعی ابتیاع و مصرف می شود.
مهمترین انواع مصالح ساختمانی
مصالحی که در لیست زیر مشاهده می کنید ترکیبی از مصالح سنتی و مدرن می باشد که کاربرد وسیعی دارد و قیمت برخی از آنها مانند قیمت میلگرد تاثیر زیادی در محاسبه هزینه پروژه خواهد داشت. . .
خاک رس
خاک رس یکی از پرکاربردترین مواد طبیعی در صنعت ساختمان است. انواع خاک از نظر کاربرد به دو دسته چسبنده و غیر چسبنده تقسیم میشود و از نظر دانهبندی نیز در دو دسته ریز و درشت قرار میگیرند.خاک رس یک نوع خاک چسبنده با دانهبندی ریز است که از تخریب سنگ آذرین به دست میآید. از خاک رس برای ساخت آجر، سفال، سرامیک، ملات و … استفاده میشود و مهمترین مزیت آن، کمک به کنترل دمای داخلی ساختمان در فصول گرم و سرد است.
آجر
آجر توسط ترکیب خاک رس با مواد دیگر در انواع مختلف کورههای آجرپزی، تولید میشود. آجرها به انواع معمولی، سفالی، آجر جوش، نسوز و آجر سنگفرش تقسیم میشوند. در حال حاضر آجرهای معمولی بیشتر در نمای ساختمان به کار میروند و آجرهای سفالی نیز در ساخت دیوار و سقف کاربرد دارند. برای درگیر شدن بهتر این آجرها با ملات، درون این آجرها حفرههای عمیق ایجاد میکنند.
چوب
در گذشته چوب کاربرد گستردهای در ساختمانسازی داشت اما به مرور زمان عللی مثل افزایش قیمت چوب و به بازار آمدن مقاطع فولادی با مقاومت بالا و قیمت پایینتر، منجر به کاهش استفاده از آن در ساختمان شد.در حال حاضر از چوب به دو صورت طبیعی و مصنوعی استفاده میشود. چوب طبیعی از قطع و برش درختان جنگلی به دست میآید و بیشتر در دکوراسیون داخلی، نازککاری، کف سازی و در موارد نادری در نمای ساختمان، استفاده میشود. چوب مصنوعی نیز حاصل فراوری چوب طبیعی است و بیشتر در ساخت درب، کابینت (ام دی اف) و کمد دیواری کاربرد دارد.
سنگ
یکی از دردسترسترین مصالح ساختمانی، سنگ است. سنگها از ترکیب یک یا چند کانی ساخته میشوند و در اکثر مراحل ساخت ساز از فونداسیون گرفته تا ساخت پله، نما و نازککاری کاربرد دارند که قیمت سنگهای نما، به دلیل کمیاب بودن و زیبایی بیشتر، معمولاً گرانتر است.
شیشه
شیشه مادهای است با شفافیت بالا و شکنندگی بالا که با ترکیب ماسه و سیلیکات ساخته میشود. البته در حال حاضر شیشههایی با عنوان شیشه نشکن یا سکوریت ساخته میشوند که با افزودن برخی مواد، مقاومت آنها در برابر شکستن افزایش یافته است. بیشترین کاربرد شیشه، ساخت درب، پنجره، نما و افزایش زیبایی ساختمان است.
بتن
بتن توسط ترکیب آب و سیمان ساخته میشود و برای ساخت فونداسیون یا کل سازه از آن استفاده میکنند. البته بتن بهتنهایی کاربردی در ساختوساز ندارد و برای افزایش مقاومت کششی، برخی از مقاطع فولادی مثل میلگرد آجدار را به آن اضافه میکنند. بتن انواع مختلفی دارد که با توجه به وضعیت پروژه، یکی از این انواع را انتخاب میکنند:
1.بتن سبک (با سنگدانههای سبک)
2.بتن متخلخل
3.بتن با مقاومت بالا (دارای خواص مکانیکی بالا)
4.بتن پلیمری (فاقد سیمان)
5.بتن خودمتراکم
تفاوت مصالح ساختمانی جدید و قدیم
در طول تاریخ انسان از مواد مختلفی برای ساخت سرپناه و خانه استفاده میکرده است. در گذشته مصالح طبیعی و موجود در طبیعت همچون برگ، سنگ و … کاربرد داشته و امروزه با پیشرفت تکنولوژی، مواد پیشرفتهتری بهکار میرود. تفاوت مصالح ساختمانی جدید با قدیم، نقش پرر رنگی در تغییر شکل ظاهری خانهها داشته است.
مقایسه انواع مصالح ساختمانی
مواد و مصالح ساختمانی انواع مختلفی دارد و فوقالعاده متنوعاند. هزینه ساختشان هم با هم متفاوت است. برای مثال قیمت آهن با قیمت پلاستیک مصرفی از جمله ممبران در بنا قطعا فرق میکند. پس هر یک از این مواد، خواص، قیمت، ویژگیها و کاربردهای منحصر به فردی دارند. به طور کلی در مقایسه مصالح ساختمانی باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
1.سهولت استفاده
2.ایستایی و مقاومت دربرابر آتش
3.هزینههای نصب و نگهداری
4.زیبایی
5.مقاومت حرارتی
6.بومآورد بودن مصالح
نکات مهم در انتخاب مصالح ساختمانی
هزینه اقتصادی
اولین موضوع مهم در انتخاب مصالح ساختمانی هزینههای تامین اولیه است. یعنی همان پولی که بابت خریدن آنها از درب کارخانه پرداخت میشود. البته در قدمهای بعدی هزینه جابهجایی و نیروی انسانی متخصص نیز باید مدنظر قرار گیرد. برای مثال قیمت تیرآهن درب کارخانه با قیمت تمام شده همان تیر آهن پس از نصب بسیار متفاوت است؛ پس باید در ذهنمان فایلهای اقتصادی مصالح ساختمانی را پس از انجام هر مرحله از کار مدام به روز کنیم.
هزینههای محیط زیستی
هزینههایی که مصالح مشخصی به محیط زیست وارد میکنند اعم از آلودگی خاک و آب و هوا، میتواند در مقیاس کلان و خرد ارزیابی شود. آلایندههای کلان و زیستمحیطی صنایع استخراجی که تولید مصالح ساختمانی متکی برآنند، مانند استخراج معدن، نفت و الوار، در مبدا و در حملونقل مواد خام، ساخت، حملونقل محصولات کاملشده، خردهفروشی و نصب، آسیبهای زیستمحیطی ایجاد میکنند.
هزینههای انرژی و سوخت
هزینههای اولیه انرژی، مقدار انرژی مصرف شده برای تولید، تحویل و نصب مواد را شامل میشود. هزینه انرژی بلندمدت هم هزینههای اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی ادامه تولید و تحویل انرژی به ساختمان برای استفاده، نگهداری و حذف نهایی آن است. انرژی مصرفشده اولیه یک سازه، انرژی مصرف شده برای استخراج، ساخت، تحویل، نصب، مواد را شامل میگردد. در واقع تمامی هزینههایی که ما برای تولید یک قطعه صرف کردهایم را باید در هنگام محاسبه یک قطعه در ساختمان مد نظر داشته باشیم.