گچ ساختمانی چیست؟ | ریزه کاری‌‌های سفید کاری ساختمان

گچ ساختمانی چیست؟

از پختن سنگ گچ که جزء سنگ‌های رسوبی است، در دمای حدودا 180 درجه سانتی گراد پودر سفید رنگی به دست می‌آید که گچ نام دارد. این پودر نرم دارای قابلیت چسبندگی بالایی است که پس از ترکیب آن با آب ایجاد می‌شود.

عمده مصرف این پودر در بنایی، ساختمان سازی، گچبری، سفید کاری ساختمان و کارهایی از این قبیل است.

انواع گچ

گچها با توجه به کاربری، رنگ و ویژگی‌های فیزیکی تنوع بالایی دارند که در ادامه به توضیح هر کدام می‌پردازیم.

1.گچ سفید

این نوع جزء رایج‌ترین و بهترین مواد مصرفی برای کارهای ساختمانی مثل اندود نهایی دیوارهای داخلی قبل از رنگ زدن یا چسباندن کاغذ دیواری هستند که علاوه بر قیمت پایین‌تر نسبت به بقیه انواع آن، چسبانندگی بالاتری نیز دارد.

2.گچ پلیمری پاششی

به علت وجود مواد افزودنی دیرگیر کننده در این نوع از گچ‌ها، انعطاف پذیری بیشتر و قابلیت بهتری در شمشه کشی و پرداخت دارند و برای همین معمولا در پروژه‌های بزرگ جهت افزایش سرعت کار از آن استفاده می‌کنند.

3.گچ میکرونیزه یا عاج

علت اصلی نام گذاری این محصول، اندازه ریز و در حد میکرون ذرات آن است، به این شکل که پودر گچ معمولی پس از تولید وارد آسیاب شده و اندازه دانه‌هایش تغییر می‌کند.

از این نوع ملات معمولا جهت مصارف خاص صنعتی و پزشکی نظیر سفید کاری دیوار ساختمان، ساخت مجسمه‌های دستی، تولید قطعات گچی پیش ساخته برای گچبری‌ ساختمان، دندان سازی و تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود.

4.گچ گیپتون

حتما می‌دانید که روی سطوح بتنی (مثل ستون‌ها و دیوارهای برشی) نمی‌توان از ملات گچ معمولی استفاده کرد، زیرا چسبندگی لازم برای سطح بتن را ندارند.

گیپتون در مقایسه با ملات معمولی، دارای زمان گیرش و چسبندگی بالاتری است و به همین علت برای سطوح بتنی ابتدا باید از این ملات استفاده کرده و سپس با ملات معمولی سفید کاری، روی آن‌ها را پوشانده شود.

5.گچ ساتن

برای تهیه این نوع ملات، گچ را با مواد افزودنی مثل پرلیت مخلوط می‌کنند تا مناسب سفید کاری به عنوان لایه نهایی دیوار باشد.

از ویژگی‌های این مدل می‌توان به داشتن قابلیت شستشو، مقاومت در برابر خراشیدگی (ضد خش)، مقاومت در برابر رطوبت (ضد آب) و عدم ترک خوردگی و همینطور گیرش بالای آن (زود گیر بودن) اشاره کرد.

6.گچ رنگی

اگر به پودر گچ معمولی، رنگ دانه‌های طبیعی یا شیمیایی اضافه شود، می‌توان بدون تغییر خواص اولیه آن، انواع گچ را در رنگ‌های مختلف تولید کرد.

معمولا از این نوع، در ساخت گچ‌های تحریر، پوشش دیوارها بدون نیاز به رنگ کردن یا نصب کاغذ دیواری و همینطور ساخت مجسمه و وسایل تزئینی استفاده می‌شود.

گچ کشته چیست؟

نوعی ملات است که برای ساخت آن ابتدا پودر گچ از الک بسیار ریز عبور داده شده و سپس با مقداری آب که بیشتر از حد لازم معمول است، ترکیب شده و چیزی حدود 15 دقیقه با دست ورز داده شود که به همین علت، زمان گیرشش بیشتر از ملات زنده است.

اگر به زبان ساده‌تری بخواهیم توضیح دهیم باید بگوییم که ماهیت ملات گچ، خشک شدن است و اگر هر زمان که در آستانه خشک شدن بود به آن ملات آب اضافه کنیم تا دیرتر خودش را بگیرد، اصطلاحا آن را کشته‌ایم.

کاربرد گچ کشته

باید در نظر بگیرید که مقاومت مکانیکی ملات گچ کشته پایین بوده و احتمال ریزش آن در اثر ضربه زیاد است، به همین دلیل فرآیند زیر سازی دیوارها با این ملات صورت نمی‌گیرد. (از ملات گچ و خاک و گچ زنده استفاده می‌شود) و فقط از آن برای لایه‌ی نازک (چیزی حدود 1 میلی متر) روی دیوار و سقف یا برای گچ بری‌ها، در پایان کار استفاده می‌کنند.

گچ زنده چیست؟

این ملات نیز مانند گچ مرده یا کشته، ملاتی است که از ترکیب پودر گچ و آب به دست می‌آید اما نسبت به ملات کشته زودگیرتر است و بعد از اجرای مرحله گچ و خاک دیوار، اجرا می‌شود تا بستری آماده برای استفاده از گچ مرده، سفیدکاری و گچ بری نهایی فراهم شود.

تفاوت گچ کشته و زنده

همانطور که گفتیم تفاوت اصلی میان گچ کشته و زنده، مقدار آب بیشتری است که به ملات کشته اضافه می‌شود. این مقدار اضافه آب، باعث می‌شود تا ملات کشته، خمیری شکل‌تر و دیر گیرتر از ملات زنده باشد و همین امر موجب می‌شود تا کار با ملات کشته راحت‌تر از ملات زنده شود.

نکته دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که ملات گچ زنده بعد از گذراندن مرحله گچ و خاک دیوار اجرا می‌شود تا زیرساز و بستری مناسب برای کار کردن با گچ کشته به عنوان مرحله نهایی سفید کاری دیوار ایجاد شود.

سفید کاری ساختمان

بعد از گذراندن اجرای فاز اول تاسیسات و برطرف کردن عیب‌هایشان، نوبت به مرحله سفید کاری ساختمان می‌رسد. در این مرحله، برای داشتن سطح صاف و یک دست دیوار، روی ملات گچ و خاک، در ابتدا یک لایه ملات گچ زنده و سپس یک لایه گچ کشته کشیده می‌شود.

اولین قدم برای سفیدکاری ساختمان ، انتخاب گچی مرغوب و استاندارد است که سفید رنگ، فاقد رطوبت و ترجیحا تازه تولید شده باشد.

به علت ازدیاد حجمی که ملات بعد از خشک شدنش پیدا می‌کند، تمام خلل و فرج موجود روی دیوار پر می‌شود و اینگونه یک سطح صاف و یک دست به دست می‌آید.

همچنین به علت اجرای دو لایه گچکاری روی دیوار، اصطلاحا به آن دیوار دو گچه گفته می‌شود.